Verslag aan kiezer

Er zijn voorzichtige indicaties dat de economie in Nederland dit jaar zal aantrekken. Dat is goed nieuws. Of dat zich dat direct vertaald in een stijging van het aantal banen is nog maar de vraag. Het economisch herstel heeft de arbeidsmarkt vooralsnog niet bereikt. Eerder lijkt de groei van de werkloosheid in allerlei sectoren zich juist door te zetten. Ook Katwijk ontsnapt niet aan deze ontwikkelingen. Toenemende werkloosheid is een “veelkoppig monster” dat iedereen kan raken. Terecht gaat er specifiek aandacht uit naar jeugdwerkloosheid. De rijksoverheid investeert miljoenen om jongeren weer aan het werk te krijgen. Naar het oordeel van GemeenteBelangen moeten niet alleen jongeren geholpen worden om de weg naar de arbeidsmarkt (opnieuw) te vinden. Dat geldt evenzeer voor de oudere werklozen. Dat zijn in deze tijd niet de mensen die makkelijk weer een baan vinden. GemeenteBelangen is daarom van mening dat de gemeente hieraan meer aandacht moet besteden.

1. Uit de antwoorden van het College op onlangs door GemeeenteBelangen gestelde informatieve vragen over het aantal Katwijkers dat gebruik maakt van de bijstand blijkt dat:
2. het aantal bijstandsgerechtigden in de gemeente geleidelijk oploopt en inmiddels meer dan 700 mensen betreft,
3. het aantal bijstandsgerechtigden boven de 45 jaar bijna 50% van het totaal aantal bijstandsgerechtigden betreft en verhoudingsgewijs sneller in aantal toeneemt, en
4. dat een substantieel van het aantal bijstandsgerechtigden inmiddels langer dan 3 jaar een uitkering heeft en/of volledig is vrijgesteld van de arbeidsplicht.

1. Dit leidt tot de volgende art.41 vragen, die wij aan het College hebben gesteld:
2. Is het College het met GemeenteBelangen eens dat ouderenwerkloosheid, ook in Katwijk, een steeds groter probleem is?
3. Bent u het met GemeenteBelangen eens dat het zonde is om geen gebruik te maken van de specifieke kwaliteiten (in de zin van ervaring, kennis, stabiliteit) van 45 - plussers?
4. Ouderen komen in het algemeen relatief vaak voor aan de onderkant van het bijstandsbestand. Ook, of mede daardoor krijgen zij veelal relatief weinig re-integratietrajecten gericht op werk aangeboden en hebben zij relatief vaak een ontheffing van de sollicitatieplicht. Is dat ook in Katwijk het geval?
5. Investeert de gemeente vooral in kansrijke klanten wat ten koste gaat van investering aan klanten die minder kansrijk zijn, met als gevolg dat het risico voor blijvende werkloosheid voor de groep oudere werkzoekenden alleen maar toeneemt?
6. Wat zijn de dringende redenen dat een groot aantal 45 - plussers al meer dan 3 jaar in de bijstand zitten en/of zijn volledig vrijgesteld van de arbeidsplicht? Kunt u in dat verband ook aangeven hoe lang 45 - plussers volledig zijn vrijgesteld van de arbeidsplicht?
7. Als gevolg van de decentralisatieoperaties (jeugdzorg, AWBZ etc.) zal noodzakelijkerwijs een steeds groter beroep worden gedaan op vrijwilligers. Hoe kijkt het College aan tegen de mogelijkheid om (oudere) bijstandsgerechtigden die al lang in bijstand zitten als vrijwilliger in dat kader allerhande werkzaamheden te laten verrichten, ook bezien in het licht van de Participatiewet? Welke mogelijkheden ziet het College? Welke belemmeringen ziet u?
8. Oordeelt u de huidige dienstverlening aan de oudere werkloze die gebruikmaakt van de bijstand als effectief? Wat zijn, naar het oordeel van het College, de effectieve elementen in de huidige dienstverlening aan de oudere werkloze?
9. Welk specifiek vraaggericht beleid (dus uitgebreide diagnose, maatwerk, continue herbeoordeling, geen standaard re-integratietrajecten etc.) voert de gemeente Katwijk nu op ouderenwerkloosheid? Als het antwoord op deze vraag ontkennend is, is het College van plan om met specifiek vraaggericht dan wel nader uitgewerkt beleid te komen op het gebied van ouderenwerkloosheid en haar dienstverlening daarop aan te passen? En, kan het College in het laatste geval aangeven binnen welke termijn het beleid en de dienstverlening hierop kan zijn aangepast.

Namens de fractie van GemeenteBelangen,

Emile Soetendal

(Kandidaats)raadsleden en ambtenaren van de gemeente Katwijk bezochten op 13 februari jl. drie organisaties die verschillende vormen van dagactiviteiten aanbieden. Bij Binders (dagopvang voor mensen met een verstandelijke beperking), DSV aan het Cleijn Duinplein (dagopvang voor mensen met dementie/alzheimer) en GGZ Rivierduinen Duin- en Bollenstreek (behandeling van mensen met psychiatrische aandoeningen) gingen zij in gesprek met cliënten, medewerkers en leidinggevenden.

Grote veranderingen aanstaande
In de hervorming van zorg aan langdurige zieken en ouderen speelt de nieuwe WMO (Wet maatschappelijke ondersteuning) een belangrijke rol. Vanaf 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor begeleiding, bijvoorbeeld dagactiviteiten voor mensen met een beperking. Een goede samenwerking tussen gemeente en zorginstellingen is essentieel om de veranderingen goed uit te voeren.

Om goed te kunnen begrijpen welke veranderingen aanstaande zijn, volgt een korte uitleg.

Wat is de WMO?
De WMO maakt gemeenten verantwoordelijk voor de maatschappelijke ondersteuning aan al hun burgers. Het doel is dat iedereen – al dan niet geholpen door familie, vrienden of bekenden – op eigen wijze kan meedoen aan de samenleving.

Voor wie geldt de WMO?
De WMO geldt voor alle burgers: gezonde mensen en mensen met beperkingen door ouderdom, een (verstandelijke) beperking, een chronisch psychisch probleem, een psychosociaal probleem en ouders en kinderen met opvoedproblemen.

Wat gaat er veranderen voor mensen met een verstandelijke beperking?
Een aantal onderdelen gaat van de AWBZ (Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten) naar de WMO en dus naar gemeenten. Nu wordt gewerkt aan de overheveling van ambulante begeleiding en dagbesteding. In tegenstelling tot de AWBZ is zorg binnen de WMO geen recht, maar een voorziening. De gemeente bepaalt in overleg met de cliënt welke ondersteuning nodig is, hoe die geleverd wordt en door wie.

Wat verandert er voor mensen met een ZZP?
ZZP staat voor Zorgzwaartepakket. Daarbij gaat het om een indicatie met verblijf. Voor bestaande cliënten met een ZZP verandert er niets, de bekostiging blijft vallen onder de AWBZ. Voor nieuwe cliënten wordt deze zorg ingeperkt.

Wat gaat er veranderen voor mensen met de indicatie ‘begeleiding’?
Sinds januari 2014 is dit niet voor nieuwe cliënten niet meer via de AWBZ geregeld. Voor bestaande cliënten gaat dat in per januari 2015. Het valt dan onder de verantwoordelijkheid van de gemeente waar iemand woont. In een keukentafelgesprek wordt besproken waar iemand behoefte aan heeft, welke rol het eigen netwerk kan spelen en welke professionele zorg nodig is. De gemeenten besluiten uiteindelijk waar ze professionele zorgverleners voor willen en kunnen inzetten. Gemeenten en zorginstellingen zijn zich hier op dit moment op aan het voorbereiden. Wat dit precies zal betekenen, is nog niet bekend.

Wat verandert er voor cliënten die alleen dagbesteding of dagbesteding met begeleiding hebben?
Wanneer de overheveling naar de WMO plaatsvindt, zal dit niet meer vanuit de AWBZ worden geregeld. Het valt dan onder de verantwoordelijkheid van de gemeente waar iemand woont. In een keukentafelgesprek wordt besproken waar iemand behoefte aan heeft, welke rol het eigen netwerk kan spelen en welke professionele zorg nodig is. De gemeenten besluiten uiteindelijk waar ze professionele zorgverleners voor willen en kunnen inzetten. Gemeenten en zorginstellingen zijn zich hier momenteel op aan het voorbereiden. Wat het precies zal betekenen, is nog niet bekend.

Wat is nu het probleem?
De veranderingen gaan in op 2015. Dat lijkt ver weg, maar is het niet! In februari 2014 is nog veel onduidelijk, terwijl het gaat om zeer ingrijpende operatie voor de gemeente, de zorginstellingen en de mensen die afhankelijk zijn van dagelijkse zorg. Het probleem is dat de wetgeving nog niet gereed is; ook zijn financiën nog niet duidelijk. Wel is duidelijk dat de financiële middelen veel minder zullen zijn om de zorg te kunnen verlenen. Dat betekent dat de kaders waarbinnen de gemeenten hun nieuwe taken moeten oppakken zijn vooralsnog niet duidelijk zijn. Dat levert allerlei vragen op. Ik noem er maar enkele:

1. Zorgorganisaties bereiden zich zo goed mogelijk voor op de veranderingen, terwijl tegelijkertijd er veel onzekerheid is op allerlei terreinen. Daarbij is de centrale vraag: wat kunnen de organisaties nu van de gemeente verwachten per 1 januari 2015? Waar liggen de kansen en wat zijn de bedreigingen?
2. Zorgorganisaties zoeken elkaar op, maar dat levert ook allerlei vragen op van organisatorische en financiële aard.
3. Is de gemeente op 1 januari 2015 gereed (qua capaciteit, kennis en andere rolopvatting) om de verantwoordelijkheid op zich te nemen? Wat betekent nu de regierol van de gemeente precies?
4. Hoe kan nu worden voorkomen dat mensen tussen wal en schip terechtkomen? Zelfredzaamheid is als uitgangspunt goed, maar kan leiden tot ongewenste uitkomsten als dat betekent dat de zorg gewoon wordt teruggelegd op familie.
5. Hoe kan nu de kwaliteit van de geboden zorg per 1 januari 2015 worden gehandhaafd? Hoe wordt dat gemeten?

Werkbezoeken als deze doen je beseffen als raadslid hoe ingrijpend de komende veranderingen zijn. Maar ook dat de bezochte organisaties nu al volop bezig zijn, ondanks alle onzekerheid, met het centraal stellen van de eigen kracht en zelfredzaamheid van hun cliënten. Petje af! GemeenteBelangen zal de ontwikkelingen op de voet volgen om te voorkomen dat er brokken ontstaan waardoor mensen in de knel komen!

Namens de fractie van GemeenteBelangen,

Emile Soetendal

Zaterdag, 8 februari, hield GemeenteBelangen Katwijk al weer haar vijfde spreekuur in één van de kernen van de gemeente Katwijk. Deze keer was het de beurt aan Katwijk aan Zee. Voor een marktkraam vanwege de koopjesmarkt, en in bijzijn van meerdere politieke partijen hebben we weer goed geluisterd naar wat er leeft bij de burger.

Het winkelend publiek viel grofweg in tweeën uiteen. Opvallend groot is zelfs bij het slechte weer van zaterdag de groep van buiten Katwijk, die hier graag komt winkelen vanwege ‘prettig publiek’,  gezellige sfeer en goede horeca voor, tijdens- en na het winkelen.
De tweede groep woont ‘in de buurt’. Zij hadden zorg over de komst van een ‘massaal Cultuurhuis’. Liever zag men een andere plaats voor het Cultuurhuis dan het Andreasplein, bijvoorbeeld op de plek waar vroeger hotel Riche stond.

Een aantal bewoners was bezorgd over de parkeermogelijkheden in de nabijheid van hun woning in het centrum. We hoorden de wens om de parkeergelegenheid op het Baljuwplein in stand te houden.  Een veel gehoorde klacht was dat er bij parkeeroverlast in het centrum onvoldoende handhaving plaatsvindt, zeker op zondag.  Ook hoorden we de wens dat de parkeergarages betaalbaar voor de bewoners moeten blijven. Over parkeren in de Princestraat bleken de meningen van twee ondernemers verdeeld te zijn: wel of niet de parkeerplaatsen opheffen?

Nog wat zorgpunten
Opvallend was de melding van overlast van hondenpoep sinds de afsluiting van het strand in verband met de kustwerkzaamheden. Sommigen waren niet tevreden over de dienstverlening van de gemeente. Zo blijkt In het park aan de Nachtegaallaan  sprake te zijn van overlast van donderdag- tot en met zondagavond. Een melding daarvan aan de gemeente werd niet teruggekoppeld. Kritiek was er ook op de ideeën voor een Zeejachthaven.
Maar gelukkig waren er ook veel tevreden burgers, die het prima naar hun zin hebben in Katwijk aan Zee.

Zaterdag, 15 februari, zullen we weer een bezoek aan een wijk brengen, dat wordt de nieuwbouwwijk Duyfrak in Valkenburg. Daarna zal alle input van burgers tijdens de wijkbezoeken worden gebundeld, aangeboden aan de verantwoordelijken bij de gemeente dan wel meegenomen in de nieuwe raadsperiode.

Namens GemeenteBelangen,

Corrie Vingerling