Bestuursakkoord tussen kabinet en gemeenten een zorgpunt voor de raad

In de raadsvergadering van woensdag 1 juni was één van de weinige bespreekpunten het ‘Bestuursakkoord wat het kabinet met de gemeenten had gesloten’. Op initiatief van de CU was dit punt op de agenda gezet, vooral gevoed doordat het doorsluizen van bevoegdheden van het rijk naar de gemeenten met minder financiële mogelijkheden knelpunten in de gemeenten zou kunnen opleveren.

Voordat we in de Katwijkse gemeenteraad de mogelijke reactie van het College bij de ledenvergadering van de Vereniging Nederlandse Gemeenten woensdag 8 juni aan de orde stelden, was er in het land al heel veel over gezegd. Diverse gemeenten zouden bij deze ledenvergadering een resoluut nee tegen dit bestuursakkoord laten horen. Redenen hiervoor waren de financiële tekorten bij de gemeentelijke aanpak, het beknibbelen van de gemeentelijke autonomie en vooral dat de komende wetgeving ‘Werken naar vermogen’ welke in 2O13 ingevoerd zou worden veel problemen zou veroorzaken bij onder andere de Maregroep en de werkers die daarbij betrokken zijn.

Het was voor GB in de raad nu eens geen discussie over de breedte en diepte van een mogelijke zeejachthaven, geen discussies over waar en hoe een bepaalde weg moet of kan worden aangelegd maar een agendapunt wat mensen direct raakt, waar veel Katwijkse burgers mee te maken kunnen krijgen. Dat werd ook zo beleefd en uitgesproken door de vertegenwoordigers van de andere fracties.

Het ging er in deze raadsvergadering dan ook om hoe wij als gemeenteraad aankeken tegen de reactie van het College op het op 21 april afgesloten onderhandelaarsakkoord tussen het rijk, het interprovinciaal overleg, unie van waterschappen en de vereniging van Nederlandse gemeenten.
Hierbij gaat het om drie onderdelen bij dit onderhandelaarsakkoord:

• Decentralisatie van Jeugdzorg wat in 2016 moet zijn ingevoerd na twee eerdere overgangsjaren.
• Decentralisatie van delen van de AWBZ wat na een overgangsjaar in 2013 in 2014 moet zijn ingevoerd.
• Regelingen voor de onderkant van de arbeidsmarkt vastgelegd in de wet werken naar vermogen welke in 2013 moet worden ingevoerd.

In de teksten van het bestuursakkoord lees ik dan passages als:

• ‘voldoende beleidsruimte voor gemeenten’,
• ‘voldoende financiële middelen’,
• ‘een beperking van de informatieverplichting en het toezicht’.

Dan waan je je bijna op een Bounty–eiland als vakantieganger.

Maar doorlezende doemen in diverse teksten zinsneden op als:

• ‘volgens de VNG is dit het maximaal haalbare in de huidige situatie’,
• ‘het akkoord is financieel niet ruim’,
• ‘bij afwijzing van dit akkoord zal een alternatief mogelijk nog slechter zijn’,
• ‘er zijn geen garanties dat er geld bij komen’,
• ‘de analyse van het VNG–bestuur is dat niet tekenen per saldo niet in het belang van de gemeenten is’.

Dit onderhandelaarsakkoord was door de VNG met de achterban op vele momenten voorbesproken en zal nu op de komende ledenvergadering van 8 juni a.s. al dan niet moeten worden vastgesteld. Er is in de media al veel over dit akkoord opgemerkt, zeker met het oog op de bezuinigingstaakstelling van de Rijksoverheid. Maar wat geven wij als Katwijkse gemeenteraad mee aan munitie aan ons College?

In de brief van het College van 18 mei jl. waar het standpunt m.b.t. het V.N.G. bestuursakkoord 2011 wordt beschreven lees ik, citaat, ‘wel zijn er zorgen over een aantal zaken, waarvoor het College ook aandacht zal vragen’. Daar gaat het nu juist om in mijn optiek. Vragen we er aandacht voor, horen we de uitleg aan en gaan we er dan in mee door een eerste aandachtsbolletje weg te strepen? Het College geeft immers in haar reactie zelf aan ‘dat het akkoord het maximaal haalbare is gezien de bezuinigingstaakstelling van de rijksoverheid’. Of zijn alleen de vier van de zes aandachtbolletjes waar het woord ‘garantie’ is opgenomen niet onderhandelbaar?

Er werd gevraagd aan het College hoe men zich zal opstellen als één of meer van deze aandachtsbolletjes in de ledenvergadering van de VNG niet positief wordt ingevuld.
Veel zal natuurlijk afhangen van het verloop van de komende ledenvergadering van de V.N.G. en wat er nog aan voorstellen wordt ingediend. Dat gaf burgemeester Wienen ook aan in zijn beantwoording. Juist die woensdagmiddag 1 juni werd door het V.N.G. erkend dat het punt ‘Werken naar vermogen’ uit het bestuursakkoord moest worden gehaald en dat de overige items nu wel ter beoordeling zouden voorliggen aan de vertegenwoordigers van alle gemeenten. Als raad gaven we het college het vertrouwen om dit punt van het bestuursakkoord op de ledenvergadering van de V.N.G. woensdag 8 juni adequaat op te pakken daar waar de VVD in eerste instantie al liet weten geen enkel probleem te hebben met de totale aanvaarding van het originele bestuursakkoord. Het veel benoemde ‘Schild der zwakken’ is toch zeker niet raadsbreed gedragen.

Tot slot had GB een lokale zorgvraag want in één zin van het bestuursakkoord lees je ‘decentralisatie van Jeugdzorg’ en dat het bij de lokale overheden op het bord komt te liggen. De vraag welke ons bezig houdt is dan ook wat dit in de aanlooptijd tot deze wijziging maar ook bij de daadwerkelijke uitvoering voor gevolgen voor het ambtelijk apparaat, denkende aan bijvoorbeeld de afdeling Maatschappelijke Zaken, heeft?. Doen de ambtenaren dit erbij of maken we ze met een nieuwe collega blij? Wethouder Mostert vond deze vraag te voorbarig maar luidt het Nederlandse gezegde niet: ‘Beter te vroeg geschoten dan te laat gemist’.
Na de ledenvergadering van woensdag 8 juni van de V.N.G. zullen we u meer kunnen berichten in deze.

Gerard Bol